در ترکیه، برخلاف عقیده اقتصاددانان، بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را ۵ واحد‌درصد کاهش داد و به سطح ۱۴درصد رساند که نتیجه این امر صعود نرخ تورم به بالای۲۰درصد و کاهش ارزش لیر بود. بانک مرکزی ترکیه متعهد شده که سپرده های لیر را در سال ۲۰۲۲ افزایش دهد. یکی از عوامل اصلی کاهش […]
در ترکیه، برخلاف عقیده اقتصاددانان، بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را ۵ واحد‌درصد کاهش داد و به سطح ۱۴درصد رساند که نتیجه این امر صعود نرخ تورم به بالای۲۰درصد و کاهش ارزش لیر بود.
بانک مرکزی ترکیه متعهد شده که سپرده های لیر را در سال ۲۰۲۲ افزایش دهد.
یکی از عوامل اصلی کاهش ارزش لیر، کاهش هزینه های استقراض توسط بانک مرکزی از ماه سپتامبر، تحت فشار اردوغان بوده است، که محبوبیت او با تورم رو به رشد که با کاهش ارزش پول همراه بوده، آسیب دیده است.
در شرایطی که سیاست‌های پولی اشتباه و کاهش نرخ بهره در ترکیه، بحران ارزی و کاهش حداقل ۳۵ درصدی ارزش لیر را به دنبال داشته است، هفته گذشته بانک مرکزی ترکیه علیه چند مسئول پیشین این بانک، یک اقتصاددان و چند خبرنگار شکایت قضایی مطرح کرده است.
همچنین این بانک اعلام کرده بود با توجه به شرایط بازار بخشی از تقاضای ارز شرکت های دولتی مستقیماً توسط بانک مرکزی و وزارت دارایی تأمین خواهد شد و به عرضه بانک ها با نقدینگی ارزی در سررسید های یک هفته ای و یک ماهه از طریق بازار سپرده بانک مرکزی با حداکثر ۵۰ میلیارد دلار ادامه خواهد داد و نرخ رپو یک هفته ای را به عنوان ابزار اصلی سیاست خود حفظ می کند.
بانک مرکزی ترکیه و دولت نیز تعهد خود را جهت جبران زیان های ارزی در سپرده های لیره دو برابر کرد، با این حال با توجه به اینکه ذخایر ارزی در حال حاضر رو به کاهش است مسیر جهت محک استقامت بانک و دولت از سوی بازار باز شده است.
اگرچه با مداخله بانک مرکزی و تزریق میلیاردها دلار به بازار، بیش از ۵۰ درصد رشد کرده بود. افزایش ارزش هفته گذشته، ارزش لیر ترکیه را به سطح نیمه نوامبر رسانده بود، اما هفته گذشته ارزش لیر مجددا کاهش یافته است.
داده‌های تورمی نشان می‌دهند که نرخ رشد تورم در ماه دسامبر به بالاترین سطح در ۱۹ سال اخیر صعود کرده است. رشد سریع تورم ترکیه در کنار نرخ بهره پایین این کشور باعث شده، تا نرخ بهره تعدیل شده با تورم این کشور به منفی ۲۲٫۰۸ درصد سقوط کند که پایین‌ترین نرخ بهره حقیقی در میان اقتصادهای نوظهور است.
بر اساس اعداد و ارقامی که موسسه آمار ترکیه منتشر کرده است، نرخ تورم سالانه در ماه نوامبر گذشته ۲۱.۳۱ درصد بوده و شاخص قیمت مصرف‌کننده در ماه دسامبر سال ۲۰۲۱ میلادی نسبت به ماه قبل از آن ۱۳.۵۸ درصد افزایش داشته که موجب کاهش بیشتر قدرت خرید عمومی شده است.
این آمار نشان می‌دهد که قیمت مواد غذایی در سال گذشته میلادی ۴۳.۸ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.
تورم در حالی در ترکیه افزایش یافته که ارزش لیر در از ماه سپتامبر به دلیل کاهش ۵ واحد درصدی نرخ سود بانکی با دستور رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه بیش از ۱۰۰ درصد کاهش یافت ولی سپس با اجرای بسته جبرانی دولت بخشی از این سقوط جبران شد.
با عبور تورم مواد غذایی از رکورد ۳۴ساله خود در ترکیه، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند تورم ماه دسامبر این کشور پتانسیل عبور از سطح ۳۰درصدی را دارد که از سال ۲۰۰۳ بی‌سابقه است. آمار رسمی تورم ترکیه روز سوم ژانویه منتشر می‌شود.
بانک مرکزی ترکیه با تایید ضمنی این پیش‌بینی‌ها اعلام کرده عواملی را که باعث رشد سطح قیمت‌ها شده، موقتی خوانده و پیش‌بینی کرده که تورم در کوتاه‌مدت روندی پرنوسان را دنبال خواهد کرد. با افزایش نگرانی‌ها نسبت به افزایش تورم و ادامه سیاست‌های نامتعارف پولی، روز گذشته لیر تضعیف شد و نرخ برابری دلار به لیر به ۵۷/ ۱۳ رسید.
اگرچه هفته گذشته لیر شاهد بازیابی بخش بزرگی از ارزش خود در برابر دلار بود، اما هنوز هم نسبت به یک‌سال گذشته ۳۹درصد از ارزشش را از دست داده است.
بر اساس آمار رسمی که موسسه آمار ترکیه روز دوشنبه منتشر کرد نرخ تورم این کشور در سال ۲۰۲۱ میلادی به ۳۶.۰۸ درصد رسیده که این میزان تورم از سپتامبر سال ۲۰۰۲ میلادی بی‌سابقه بوده است.
این تورم ۷ برابر بیش از هدف‌گذاری اولیه دولت ترکیه برای سال ۲۰۲۱ است و به نظر می‌رسد مهمترین دلیل جهش آن، سقوط ۴۵ درصدی نرخ برابری لیر ترکیه در مقابل دلار آمریکا باشد.