آستانه تحمل ریسک و ظرفیت ریسک دو مفهوم متمایزی هستند که بایستی هر سرمایه‌گذاری پیش از ورود به بازار و اتخاذ تصمیمات خود به آن‌ها توجه کند. این دو مفهوم میزان ریسکی که سبد دارایی سرمایه‌گذار بایستی تحمل کند را مشخص می‌کنند. تعیین ریسک و بازدهی انتظاری نقش تعیین کننده‌ای در برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری و اختصاص سرمایه به دارایی‌های مختلف را دارند. در این مقاله می‌خواهیم با این دو مفهوم آشنا شویم و توضیح دهیم که چرا سرمایه‌گذاران در ورود به بازارهای مالی رفتارهای متفاوتی از خود نشان می‌دهند؟

آستانه تحمل ریسک سرمایه‌گذار

آستانه تحمل ریسک، مقدار ریسکی است که سرمایه‌گذار با آن راحت است. این گونه هم می‌توان گفت که آستانه تحمل ریسک درجه‌ای از ابهاماتی است که سرمایه‌گذار می‌تواند با آن کنار بیاید. آستانه تحمل ریسک با توجه به سن، درآمد و اهداف مالی سرمایه‌گذار تغییر می‌کند. از روش‌های متعددی می‌توان آستانه تحمل ریسک را تعیین کرد. معمولاً پر کردن پرسشنامه روش رایجی است. در این گونه پرسشنامه‌ها مشخص می‌شود که سرمایه‌گذار چقدر می‌تواند سرمایه‌گذاری کند و شب را هم با خیال راحت بخوابد.

ظرفیت ریسک سرمایه‌گذاری

بر خلاف آستانه تحمل ریسک، ظرفیت ریسک همان میزان خطری است که سرمایه‌گذار “باید” قبول کند تا به هدف مالی خود برسد. نرخ بازدهی لازم برای دست‌یابی به اهداف مالی را می‌توان به کمک تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی به دست آورد و سپس بر اساس آن مشخص کرد که برای رسیدن به چنین بازدهی، چه مقدار ریسک باید تحمل شود. در واقع ظرفیت ریسک همان ریسکی است که پلن سرمایه‌گذاری مشخص می‌کند.

توازن ریسک

مشکلی که بسیاری از سرمایه‌گذاران با آن مواجه هستند، این است که ظرفیت ریسک سرمایه‌گذاری با آستانه تحمل ریسک سرمایه‌گذار یکی نیست. وقتی‌که ظرفیت ریسک سرمایه‌گذاری از آستانه تحمل ریسک شخص فراتر می‌رود، مشکلات جدی هم شروع می‌شوند. سرمایه‌گذار دچار استرس و نگرانی می‌شود و شاید نتواند معاملات و سرمایه‌گذاری‌های باز را تحمل کند.
اما وقتی آستانه تحمل ریسک بیشتر از ظرفیت ریسک مورد نیاز سرمایه‌گذاری است، شخص به آسانی می‌تواند تصمیم مورد نظر را اتخاذ کند. پس به عنوان سرمایه‌گذار بایستی ابتدا مشخص کنید که آستانه تحمل ریسک شما چقدر است؟ یعنی بایستی ابتدا خودتان را بشناسید.